Które bastiony ludzkiej działalności mogą być w najbliższym czasie zagrożone? Czy dynamiczny rozwój dużych modeli językowych, który obserwujemy w ostatnich latach, to wynik wyczekiwanego przełomu?
Błądzić jest rzeczą… wszelkiej inteligencji? Gdyby czterdzieści lat temu naukowcy nie dali maszynom przyzwolenia na popełnianie błędów, dziś moglibyśmy nie mieć ani generatorów obrazów w stylu Studia Ghibli ani takiego pomocnika jak ChatGPT. W tamtych czasach wielu naukowców wątpiło, czy sztuczna inteligencja może stać się czymś więcej niż systemem sprawnie postępującym według sztywnych reguł – w dziedzinie nie pojawiały się przełomy, a to podważało wiarę w sens kontynuowania badań.
Gość specjalny tegorocznej edycji Copernicus Festival, Terry Sejnowski, uznawał jednak, że maszynom po prostu brakuje trochę… wolności. Więcej korzyści niż odtwarzanie struktury ludzkiego mózgu, miało przynieść oddanie w sieciach neuronowych samych mechanizmów uczenia się naturalnych systemów – a więc zastąpienie sztywnych reguł możliwością eksploracji i tym samym zdolnością uczenia się na własnych błędach i sukcesach. Chociaż początek swojej ścieżki naukowej Terry Sejnowski związał z fizyką, to zrezygnował z niej na rzecz badań, “równie tajemniczego co kwazary”, mózgu, w których widział większe szanse na dokonanie rychłych i znaczących postępów. Obie te dziedziny znalazły odbicie w koncepcji maszyny Boltzmanna współtworzonej wraz z zeszłorocznym noblistą, Geoffreyem Hintonem – sieci neuronowej, która odzwierciedlała ideę „ludzkiej nauki”. Sztuczne systemy miały być jak niemowlak, który uczy się chodzić – a to pozwoliło całej dziedzinie rozwinąć skrzydła. Zaczęły powstawać kolejne algorytmy, o coraz większych możliwościach.
W 1997 roku komputer wygrał w szachy z mistrzem świata, po kolejnych 19 latach – wygrał w grę go z jednymi z najlepszych graczy, a od 2017 roku ogrywa profesjonalnych pokerzystów. Które bastiony ludzkiej działalności mogą być w najbliższym czasie zagrożone? Czy dynamiczny rozwój dużych modeli językowych, który obserwujemy w ostatnich latach, to wynik wyczekiwanego przełomu? I czy umysł można opisać jak maszynę obliczeniową?
Te pytania będzie można zadać po wykładzie samemu Terry’emu Sejnowskiemu podczas Copernicus Festival. Na niektóre z nich prawdopodobnie będą starali się odpowiedzieć podczas dyskusji (a więc niekoniecznie zgodnie) także zaproszeni przez nas naukowcy – Włodzisław Duch (kognitywista, informatyk i filozof umysłu) oraz Piotr Durka (fizyk i twórca interfejsów mózg-komputer). Swoją perspektywę na uczenia się przedstawi też Stanislas Dehaene – jeden z najwybitniejszych współczesnych neurobiologów, którego celem jest opracowanie systemu edukacji zgodnego z obecnym stanem wiedzy o mózgu. Poza tym w programie wykłady poświęcone komunikacji zwierząt, pochodzeniu człowieka czy zagadkom z zakresu fizyki.
Copernicus Festival: Tajemnica potrwa do 20 do 25 maja w Krakowie. Serdecznie zapraszamy na wykłady główne, pasma festiwalowe oraz wydarzenia towarzyszące. Uczestniczenie w festiwalu jest całkowicie bezpłatne a pełny program wydarzenia można znaleźć na www.copernicusfestival.com